وقتی شروع به نوشتن پایان نامه می ­کنید با مسائل مختلفی رو­به ­رو می­ شوید، شما تا به اینجا با رعایت نکاتی که در راهنمای انتخاب موضوع پایان نامه گفته شد، موضوع مناسب پایان نامه ­تان را انتخاب کرده ­اید و حالا باید یک عنوان خوب برای آن انتخاب کنید.

در این مرحله شاید این سوالات برای شما پیش بیاید: «چگونه یک عنوان خوب برای پایان نامه بنویسیم؟» و یا «یک عنوان خوب برای پایان نامه چه ویژگی­ هایی باید داشته باشد؟».

عنوان پایان نامه یک صفحه را به خود اختصاص می­ دهد و همین یک صفحه نیز ارزش زیادی به پایان نامه شما می­ بخشد. بنابراین باید بدانید در صفحه عنوان پایان نامه چه چیزهایی قرار می­ گیرد:

اصول انتخاب نام و عنوان پایان نامه :

در صفحه عنوان، چیزی که از همه مهم ­تر است و درباره پایان نامه شما صحبت می­ کند اسم پایان نامه است بنابراین باید این عنوان نیز با زیرکی خاصی انتخاب شود. پس نیاز است اصول انتخاب عنوان پایان نامه را بدانید.

عنوان باید خاص باشد

عنوان پایان نامه باید خاص و محدود باشد. عنوان را به صورت کلی بیان نکنید و سعی کنید آن را دقیق­تر و محدودتر بیان کنید به طوری که تنها محتوای پایان نامه را شرح دهد.

عنوان نباید خیلی تخصصی باشد

این مساله را نیز در نظر داشته باشید، نباید عنوانی انتخاب کنید که فقط متخصصین امر آن را بفهمند. عنوا باید برای گروه هدف مخاطبین مناسب باشد.

از فرمول ­ها و علائم اختصاری استفاده نشود

شما نباید در عنوان پایان نامه خود از علائم اختصاری استفاده کنید، مثلا اگر می­خواهید درباره موضوعی همانند MS مقاله ای بنویسید ذکر نام این بیماری به صورت اختصاری در عنوان صحیح نیست، یعنی به جای اینکه بنویسید ” بررسی علائم بیماری MS در بیماران ایرانی” بهتر است بنویسید ” علائم بیماری مولتیپل اسکلروزیس در بیماران ایرانی”.

سپس در اولین جایی از متن که به چنین چیزی اشاره شد آن را به صورت اختصاری داخل پرانتز ذکر کنید.

عنوان باید کوتاه و مختصر باشد

عنوانی که شامل ۸ الی ۱۲ کلمه است معمولا عنوان مناسبی است. عنوان­های خیلی طولانی مثلا آن­هایی که بیش از ۲۰ کلمه دارند ضعیف به شمار می­آیند. هرچند این بدین معنا نیست که باید عنوان خود را خیلی کوتاه و کلی بیان کنید. با دانستن این محدوده­ ها می­توانید در استفاده از لغات و کلمات صحیح برای انتخاب عنوان پایان نامه دقت بیشتری داشته باشید.

عنوان مشخص و واضح انتخاب کنید

عنوانی که برای پایان نامه انتخاب می­ کنید در عین مختصر بودن باید قابل فهم، مشخص و بدون ابهام باشد و نکته ­ای کلیدی در آن وجود داشته باشد که به آن جذابیت ببخشد.

از آوردن کلمات اضافی اجتناب شود

استفاده از کلماتی که هیچ کمکی به فهم عنوان و موضوع پایان نامه ندارد مناسب نیست، بنابراین با دانستن اینکه چه کلماتی هیچ نقشی در دقت، صحت یا جذابیت عنوان پایان نامه ندارند و با حذف کردن آن­ها می ­توانید عنوانی مختصرتر در عین حال صحیح ­تر ارائه دهید.

برای مثال کلمات بررسی، مقایسه، مطالع ه­ای در زمینه، پژوهشی در حیطه و مواردی از این قبیل در اغلب عناوین پایان نامه اضافه هستند و بهتر است حذف شوند.

مثلا عنوان “بررسی اثربخشی درمان با داروی x به روی بیماری x ” می­ تواند به عنوان صحیح ­تر ” اثر x در بهبود x” تبدیل شود.

سوال بپرسید

برای انتخاب یک عنوان پایان نامه مناسب باید این سوال را از خودتان بپرسید که این تحقیق چه چیزی را قرار است نشان دهد و چه چیزی را نشان نمی ­دهد. حتی می­ توانید جملاتی که به ذهنتان می ­رسد را یادداشت کنید تا از بین آن­ها صحیح ترین و جذاب­ترین عنوان را انتخاب کنید.

زمان و مکان مطالعه ذکر شود

اگر پایان نامه شما از نوع توصیفی است بهتر است زمان و مکان تحقیقات انجام شده را در عنوان بیاورید.

مثلا اگر می­خواهید درباره میزان شیوع یک بیماری یا آگاهی مردم در مکان خاصی تحقیق کنید باید نام مکان و زمان تحقیق انجام شده در عنوان بیاید. مثلا “میزان شیوع بیماری دیابت در میان روستاییان شهر تهران در سال ۱۳۹۳”.